Nafile Oruçlar: Sünnet Kabul Edilen İbadet
Manevi doygunluk veren ibadetlerden biri olan oruç, birden fazla şekilde tutulur. Müslüman alemi için önemli olan ibadetlerden biri de nafile orucu tutmaktır. Oruç konusunda daha da bilgilenmek ve merak ettiklerinizi en iyi şekilde yanıtlamak için sizlere bu sayfada nafile orucu ne demek sorusunun yanıtlarını vereceğiz.
Nafile oruçları müstehap olarak nitelendirmek dini olarak doğrusudur. “Sünnet” tam manasıyla peygamberin düzenli olarak yaptıklarını nitelendirirken “müstehap” sürekliliği olmadan yaptıklarıdır.
Din görevlileri tarafından da sık sık gündeme getirilen nafile oruç konusuna bu yazımızda değineceğiz. Aklınıza takılan pek çok soru işareti, içeriğimiz sayesinde giderilecek.
İlginizi çekebilir: Bayramda Oruç Tutulur Mu? Diyanet Yanıtladı
Nafile Orucu Nedir?
Oruç, Allah’a daha yakın olmak için Allah rızası adına yapılan bir ibadettir. Oruçların bazıları farz ve vacip olarak emredilmiştir. Farz olan ramazan orucu dışında da oruç türleri vardır. Bu oruçlardan biri de nafile orucudur ve sünnet ibadet yerine geçer. Yapılmadığı takdirde dinen bir sakıncası yoktur; ancak bu ibadetin yapılması kişiyi manevi doygunluğa ulaştırır.
Nafile orucu ramazan ayı dışında tutulabilir; ramazan ayındaki kefaretlerin yerine geçmez. Kendine başına farklı bir oruçtur; farz değildir. Kişinin kendi iradesine bırakılmıştır; sevap kazanmak, Allah’ın rızasını almak isteyen kişiler belirli dönemlerde nafile orucu tutabilirler.
TDV İslam Ansiklopedisi
Nefl kökünden türeyen nâfile kelimesi (çoğulu nevâfil) sözlükte “hak edilen miktara veya paya eklenen, ziyade, ilâve, fazlalık” gibi anlamlara gelir; ayrıca nefel ile eş anlamlı olarak “ganimet ve bağış” mânasında da kullanılır.
Kaynak: islamansiklopedisi.org.tr
Nafile orucunu dileyen herkes tutabilir. Nafile orucu Hz. Peygamber (s.a.v) döneminde 3 aylarda tutulurdu. Her bir ay için tutulan nafile orucunun kuralları da farklı olmaktaydı.
Din İşleri Yüksek Kurulu
…
Nâfile oruç ise kişiye farz veya vacip olmadığı hâlde, isteğe bağlı olarak Ramazan ayının dışında tutulan oruçtur.
Kaynak: kurul.diyanet.gov.tr
Diğer oruç dönemlerinde yapıldığı gibi sahur, oruca niyet ve iftar nafile orucunda da önemlidir. İbadetlerin, kurallara uygun yerine getirilmesi, güzel davranışlarda bulunmak nafile orucunun faziletini artıracaktır.
TDV İslam Ansiklopedisi
…
Kur’an ve Sünnet’te bulûğ çağına ulaşmamış çocukların farz olan namaz ve oruç gibi bedenî ibadetlere alıştırılması istenmekle birlikte dinen yükümlü olmadıkları için bu tür ibadetler onlar açısından nâfile hükmünde değerlendirilir; yapanların sevap kazanacağı, yapmayanların ise yerilmeyeceği belirtilir.
Kaynak: islamansiklopedisi.org.tr
İlginizi çekebilir: Berat Kandili Orucu Ne Zaman Tutulur, Nasıl Niyet Edilir?
Nafile Orucu Nelerdir?
Yılın en bereketli aylarında, 3 aylarda tutulan nafile oruçlar birden fazla başlık altında açıklanır. Nafile oruçları tutmak farz değil sünnettir. Bu nedenle dileyen herkes tutabilir. Şimdi nafile oruçları nelerdir sorusunun yanıtlarına değineceğiz:
- Şevval Orucu: Ramazan ayından sonraki ay şevval ayıdır ve bu ayda tutulan oruçlar şevval orucu olarak tutulur. Nafile bir oruçtur. Sünnet ibadet olarak yapılır.
- Aşure Orucu: Muharrem ayının 10. gününe denk gelen gün aşure günüdür ve bu günde oruç tutulması sünnettir.
- Her Ay 3 Gün Orucu: Her ayın 13. 14. ve 15. gününde oruç tutmak sünnettir. Bu kurala uyarak her ay 3 gün oruç tutarsanız; nafile orucu tutmuş olursunuz.
- Zilhicce Orucu: Zilhicce ayının 10. günü oruç tutulur. Takvime göre bu gün Kurban Bayramı’nın ilk gününe denk gelir. Ancak bayramların 1. günü oruç tutulması zorunlu değildir. Bu ayın ilk 9 gününü oruçla geçirerek büyük sevaba girebilirsiniz.
- Pazartesi – Perşembe Orucu: Her hafta bu günlerde oruç tutarsanız; Peygamberimizin sünnetine uyarak siz de sevaba girmiş olursunuz.
- Şaban Orucu: Hz. Peygamber şaban ayında sık sık oruç tutarmış. Bu ayda oruç tutmak sünnettir.
İlginizi çekebilir: Dinimizde Oruç Çeşitleri İsimleri, Anlamları
Nafile Orucuna Ne Zaman Niyet Edilir?
Oruca niyet etmek dinimizce hoş görülen bir davranıştır. Her ne kadar sahura kalkmak veya geceden bir sonraki gün oruç tutma isteği ile uyumak bir niyet kabul edilse de sözlü niyet bu ibadetin yoğunluğunu pekiştirir. Peki, nafile orucuna ne zaman niyet edilir?
Ramazan, adak, kefaret ve nâfile oruçlar dahil tüm oruçlar için niyet etme vakti güneşin ertesi gün tepe noktasına gelmesinden 10 dakika öncesine kadarki süredir. Bu vakte kuşluk denir. Yani, imsaktan (sabah ezanı) kuşluk vaktine kadar niyet edebilirsiniz.
Din İşleri Yüksek Kurulu
Ramazan orucu, belli günlerde tutulmak üzere adanan oruçlar ile nâfile oruçlar için niyet etme vakti, güneşin batması ile ertesi gün tepe noktasına gelmesi öncesine (10 dk.) kadarki süredir ancak imsaktan sonra yapılacak niyetin geçerli olması için bu vakitten itibaren bir şey yenilip içilmemiş, oruca aykırı bir iş yapılmamış olması gerekir. Aksi takdirde gündüz niyet caiz olmaz (Kâsânî, Bedâî’, 2/85).
Kaynak: kurul.diyanet.gov.tr
Nafile Orucu Bozmak Kefaret Gerektirir Mi?
Üç aylar içinde oruç tutarsanız; nafile orucu ibadetini de yerine getirmiş olursunuz. Bazı durumlarda nafile orucunu bozmak zorunda kalabilirsiniz. Eğer nafile orucunuzu mücbir bir sebepten ya da sağlık durumundan dolayı bozma durumunda kaldıysanız; orucun yerine kaza orucu tutabilirsiniz.
Din İşleri Yüksek Kurulu
Nâfile de olsa, başlanan bir ibadetin tamamlanması gerekir. Bu nedenle diğer nâfile ibadetlerde olduğu gibi bozulan nâfile orucun da kaza edilmesi Hanefîler’e göre vaciptir (Merğinânî, el-Hidâye, 1/125).
Kaynak: islamansiklopedisi.org.tr
Nafile orucunu bozanların kaza orucu tutması hakkında bir hadis şöyle aktarılır:
Aişe radıyallâhu anhâ demiştir ki: “Biz oruçlu iken Hafsa ile bana bir hediye getirildi. Biz de orucumuzu bozduk, sonra Peygamber sallallâhu aleyhi ve sellem odaya girdi. Kendisine: “Ya Resûlallâh! Bize bir hediye getirildi, onu canımız çekti ve orucumuzu bozduk”, dedik. O da “Size günah yok (ancak) onun yerine başka bir gün oruç tutunuz” buyurdu. (Tirmizî, Sıyâm, 36; Ebû Dâvûd, Savm, 73)
İstenmeyen durumlardan dolayı nafile orucunu tutarken orucunuz bozulabilir. Erkeklerin hastalık, stres ya da kaza gibi durumlar yaşaması halinde nafile orucu da bozulabilir. Kadınların ise nafile orucu tutarken regl dönemine denk geldiği de olabilir. Bu gibi durumlar yaşadığınızda bozulan nafile orucunu sonraki süreçlerde kaza edebilirsiniz. Ancak önemli gerekçeler veya sağlık problemi dışında, keyfi ve sebepsizce bir ibadeti yarıda kesmek dinimizce hoş karşılanmamaktadır.
İlginizi çekebilir: Recep Ayında Oruç Tutmak: Niyeti, Fazileti
Nafile Orucu Niyeti Nasıl Edilir?
Her oruç için niyet edilmesi gerekmektedir. Edilen niyette Allah’ın adının anılması uygun görülür. Oruç tutmak için ettiğiniz niyette, içinizden geçen cümlelere yer verebilirsiniz. Nafile orucu niyeti için Allah’ı cümlelerinizde hatırlamanız yeterli olacaktır. Dileyenler bolca duayla nafile orucunun sahurunu yapabilir.
Nafile orucunu 3 aylarda tutacağınız için bulunduğunuz ayın adını da niyetinizde kullanmalısınız.
Sahur yaparak nafile orucunuzu tutmaya özen göstermelisiniz. Sahura kalkmanın ve sahurda niyetlenmenin sevabı çoktur.
Sahur yaptıktan sonra niyetinizde “Niyet ettim Allah rızası için yarınki nafile orucumu tutmaya.” ifadesine yer verebilirsiniz.
Dileyenler sahurdan sonra niyetini edip dualarla oruca başlayabilir. Dini hikayeler, Kuran, Yasin gibi okumalar yaparak nafile orucunun size vereceği manevi doygunluğu en üst seviyede hissedebilirsiniz.
İlginizi çekebilir: Arefe Günü Oruç Tutulur Mu? Fazileti Nedir?
Nafile Orucu Ne Zaman Tutulur?
Yılın en bereketli ayları olarak bilinen 3 aylar; nafile orucunun tutulduğu aylardır. Nafile oruçları nelerdir?
- Recep ayının ilk 3 günü,
- Muharrem ayının ilk 10 günü,
- Her ayın 13-14-15. gününde tutulan oruçlar nafile orucu olarak kabul edilir.
Oruç tutacak kişinin sağlığı yerindeyse; mübarek 3 aylarda dilediği kadar oruç tutabilir. Ancak unutulmamalıdır ki 3 ayların tamamında oruç tutma hakkında dini bir kaynak bulunmuyor. Bu nedenle hadislerde belirtildiği gibi belirli süreyle oruç tutmanız buyruluyor.
İlginizi çekebilir: Kandil Ne Zaman? 2024 Kandil Günleri ve Tarihleri
Hanefi Mezhebine Göre Nafile Orucu Bozmak Kaza Gerektirir mi?
Hanefi mezhebine göre bozulan nafile orucun kazası vaciptir.
Nafile Orucu Kaç Gün Tutulur?
Nafile oruç türüne göre gün sayısı değişebilmektedir.
Kefaret Orucu Nedir?
Ramazan orucunu kasten bozan kişilerin 60 gün aralıksız oruç tutması gerekir ve buna kefaret orucu denir. Oruç tutacak durumda değilse kişi 60 gün bir fakiri ya da bir gün 60 fakiri doyurmalıdır. Ayrıca bu kişi tövbe etmeli ve bozduğu orucun yerine de 1 gün kaza oruç tutmalıdır.
Adak Orucu Nafile Oruç mu?
Oruç çeşitleri farz, vacip ve nafile başlıklarında sıralanır. Buna göre adak orucu vacip oruçtur.
Nafile Oruç Nelerdir?
Şevval Orucu, Aşure Orucu, her ay 3 gün tutulan 3 Gün Orucu, Zilhicce orucu, Şaban orucu, Pazartesi-Perşembe orucu nafile oruçlar arasındadır.
Nafile Oruç İçin Ne Zaman Niyet Edilir?
Nafile oruca güneş tepeye gelene kadar niyet edilebilir. (Şirâzî, el-Mühezzeb, I, 331-332)
2 Gün Üst Üste Oruç Tutulur mu?
2 gün üst üste oruç tutmakla ilgili Diyanet İşleri açıklaması şöyledir:
“İki veya daha fazla günü, arada iftar etmeksizin birbirine ekleyerek oruç tutmak mekruhtur. Buna visâl orucu (savm-i visâl) denir. Hz. işe’nin belirttiğine göre Hz. Peygamber (s.a.s.) visâl orucu tutmalarını yasaklamış; kendisinin bu şekilde oruç tuttuğu hatırlatılınca da “Siz benim gibi değilsiniz; beni Rabbim yedirir, içirir.” (Müslim, Sıyâm, 55-58) diye cevap vermiştir.”
Tek Gün Nafile Oruç Tutulur mu?
Nafile oruç türüne uygun ise mesela Aşure Orucu gibi tek gün nafile oruç tutulabilir.
Ramazanda Çekilecek En Özel Tespihler
En Güzel Sahur Mesajları, Anlamlı Sözler
Sahur Nedir? Sahur Vakti Ne Zaman Başlar, Biter?
Ramazan Bayramı Namazı Saat Kaçta? Nasıl Kılınır?
Sahura Kalkmadan Oruç Tutulur Mu? Kabul Olur Mu?
Blog sayfamızda faydalı bilgiler kategorisini kapsayan yazılar genel bilgilendirme amaçlıdır. Kategoride söz konusu içeriğin açıklayıcı tanımlamalarına, en belirgin faydalı özelliklerine, doğru ve etkili kullanım tavsiyelerine kolaylıkla tek yazıdan ulaşabilirsiniz. Yazı yayına alındıktan sonra, zaman içerisinde güncelliğini ve geçerliliğini yitirebilir. İlgili besinin ya da ürünün faydaları her bünyede farklı etkiler gösterebilir. Sunmuş olduğumuz bilgiler hiçbir zaman doktor teşhisinin yerini tutmaz, reçete niteliği taşımaz. Bilgileri uygulamadan önce alanında uzman görüşü almanızı tavsiye eder; aksi durumda oluşabilecek sorunlardan sitemizin sorumlu tutulamayacağını önemle hatırlatırız.
