Sakız Nasıl Yapılıyor?

Sakız, çiğnenebilen ancak yutulması amaçlanmayan bir madde olup, genellikle; reçine, elastomer, tatlandırıcılar, renklendiriciler ve diğer katkı maddelerinin bir araya getirilmesiyle üretilir. Tarihi oldukça eskiye dayanan sakız, günümüzde genellikle tatlı ve ferahlatıcı bir atıştırmalık olarak tüketilir. Bu içeriğimizde sakız neyden ve nasıl yapılır, sakız çeşitleri nelerdir bu gibi soruları yanıtlayacağız.

Sakız Nedir?

Sakız; kauçuk, yumuşatıcılar ve tatlandırıcı maddelerden oluşur. Çoğu zaman tatlı, nane veya meyve aromalıdır ve çiğnenmesi keyifli bir deneyim sunar. İlk sakız türleri, ağaçlardan elde edilen doğal reçinelerden üretilmiştir. Günümüzde ise sakızlar, daha çok sentetik maddeler kullanılarak üretilmektedir.

Sakızın tarihçesi oldukça eskiye dayanır. İlk sakız türlerinin M.Ö. 3000’li yıllarda Eski Yunan ve Maya uygarlıklarında kullanıldığı bilinmektedir. Antik Yunanlılar, mastik ağaçlarından elde ettikleri reçineyi çiğnerken, Mayalar sapodilla ağacının lateksini kullanmışlardır.

Tarihçilerin ifadelerine göre sakız ilk çağlarda ağaç reçinelerinden elde edilen ve şifalı olduğuna inanılan bir şekerlemedir. Sakız ağacı reçinelerinden elde edine ufak parçaları bir süre çiğneyen eski insanlar; bu parçaların kendilerine iyi geldiğine inanırmış.

Sakız Neyden Yapılır?

Günümüzde talebi çok olan sakız, sakız hamurundan yapılmaktadır. Çok eskiden sakız ham maddesi sadece saf sakızla yapılıyordu; fakat nüfus artışının da etkisiyle sakız tüketen rakam da çoğaldı. Birçok firma kauçuk ve plastik reçine kullanarak sakız yapımı gerçekleştirir.

Sakız hamurunun içine renklendirici ve aroma şurupları katılır. Şekerli tadını ise glikoz şurubundan almaktadır. Sakız makinelerinde neredeyse 30 dakika bir karıştırma işleminden geçer. Karışmanın da etkisiyle ekmek hamuruna benzeyen bir kıvamda sakız hamuru oluşur. Daha sonra şekil alması için çeşitli şekil cihazlarından geçer ve yine cihazlarla şekil verilir. Şekil alan sakızlar soğumaya bırakılır. Soğuma işleminden sonra da sizlere ulaşması için paketlenir.

Sakız Nasıl Yapılır?

Elastik sakızın ana bileşeni, polimer yapısına sahip olan kauçuktur. Polietilen ve polivinil asetat gibi sentetik kauçuklar ana bileşen olarak kullanılır. Bu bileşenler, sakıza esnekliğini ve çiğnenebilirliğini verir. Şimdi sakız nasıl yapılıyor sorusunu adım adım yanıtlayalım:

Kauçuk ve Diğer Bileşenlerin Hazırlanması

Sakız üretim süreci, kauçuk ve diğer bileşenlerin belirli oranlarda karıştırılması ile başlar. Kauçuk büyük bir kazan içinde eritilir ve yumuşatılır. Ardından, tatlandırıcılar, yumuşatıcılar ve aroma vericiler eklenir.

Karıştırma ve Yoğurma

Sakız yapımında kullanılan malzemeler (eritilmiş kauçuk ve diğer bileşenler), büyük bir mikser içinde iyice karıştırılır. Bu aşamada, karışımın sıcaklığı ve viskozitesi dikkatlice kontrol edilir. Yoğurma işlemi, sakızın çiğnenebilirliğini ve elastikiyetini artırır.

Şekillendirme ve Soğutma

Karıştırma işlemi tamamlandıktan sonra, sakız karışımı şekillendirilir. Şekillendirme işlemi ekstrüzyon veya kalıplama yoluyla yapılır. Sakız, istenen şekle getirildikten sonra soğutulup sertleşmesi sağlanır. Soğutma işlemi, sakızın son halini almasını ve çiğnendiğinde bozulmamasını sağlar.

Kesme ve Paketleme

Soğutulan sakız, istenilen boyut ve şekillerde kesilir. Kesme işlemi, sakızın düzgün ve homojen olmasını sağlar. Ardından sakızlar hijyenik koşullarda paketlenip satışa hazır hale getirilir. Paketleme, sakızın tazeliğini ve kalitesini korur.

Sakız Çeşitleri Nelerdir?

Sakız türleri ve üretimi birbirinden farklıdır. Sakızlar çeşitli formlarda ve tatlarda bulunabilir. Farklı sakız türleri, içerik, tat ve kullanım amaçlarına göre çeşitlenir:

• Çiğneme sakızı
• Naneli sakız
• Balon sakızı
• Şekersiz sakız
• Diş beyazlatıcı sakız

Sakız Çiğnemenin Faydaları

Araştırmalar sonucunda sakız çiğnemenin faydaları şu şekilde özetlenebilir:

• Ağızda tükürük üretimini artırır.
• Özellikle naneli sakızlar ağız kokusunu gidermede etkilidir.
• Stresi azaltıcı ve konsantrasyonu artırıcı etkileri vardır.
• Sindirim sistemini uyaran mide sıvılarının üretimini arttırır.
• Açlık hissini bastırarak ve tatlı isteğini azaltır.
• Şekersiz sakızlar diş çürümesini önlemeye yardımcı olur.

Sakız Çiğnemenin Zararları

Faydaları olduğu gibi aşırı tüketimde sakızın zararları da olabilmektedir. Zararları ise:

• Aşırı sakız çiğnemek, çene kaslarında ve eklemlerinde ağrıya neden olabilir.
• Hava yutulmasına ve buna bağlı olarak gaz, şişkinlik gibi sindirim rahatsızlıklarına yol açabilir.
• Aşırı çiğneme, dişlerde ve dolgularda hasara neden olabilir.
• Bazı bireylerde alerjik reaksiyonlara yol açabilir.

Sakız çiğnemenin dışında dikkat edilmesi gereken önemli bir detay daha vardır: Sakız atıkları. Sokaklarda yerlere atılan sakızları, yiyecek olarak gören kuş ve ufak hayvanlar ölüm tehlikesi ile karşı karşıya gelmektedir. Kendimizi hoşnut ederken çevreye zarar vermemek için sakız atıklarını çöp kutusuna, bir kağıda sarılı şekilde atmakta fayda vardır.

Sakız Çiğnemek Zayıflatır Mı?

Sakız çiğnemenin kilo kaybına doğrudan bir etkisi yoktur; ancak yemek sonrası tatlı isteğini azaltabilir ve iştah kontrolüne yardımcı olabilir. Bu sayede, dolaylı olarak kilo kontrolüne destek olabilir. Ancak bu etki, sakızın zayıflama amacıyla kullanılmasını haklı çıkarmayacak kadar sınırlıdır.

Sakız çiğnemek, açlık hissini bastırmak ve kalori alımını düşürmek gibi potansiyel faydaları nedeniyle diyet programlarında (şekersiz sakız) yer alabilir. Çiğneme hareketi, beynin açlık sinyallerini baskılar ve bu da kişinin daha az acıkmasına neden olabilir. Ayrıca ağız ve çene kaslarını çalıştırarak enerji harcamasına da neden olur.

Sakız çiğnemenin, özellikle şekersiz sakızların, tatlı isteğini azaltmada etkili olduğu söylenebilir. Şekersiz sakızlar, ağızda tatlı bir tat bırakarak tatlı yeme isteğini bastırabilir. Bu durum, özellikle diyet yaparken karşılaşılan zorluklardan biri olan tatlı krizlerini önleyebilir.

Sakız, bağırsakların hareketlenmesine fayda sağlar. Hareketli bağırsak da hızlı metabolizma demektir. Aynı zamanda kilo verme sürecinde yardımcı bir ürün olduğunu belirten diyetisyenler, iştahı azalttığını ve daha az öğün tercih ettirdiğini de ekler. Diyetlerde sakızdan faydalanmak isteyenlerin şekersiz sakız tercih etmeleri gerektiğini de vurgularlar.

Çalışma: Hetherington, M. M., & Boyland, E. (2007). Short-term effects of chewing gum on snack intake and appetite.

Bulgular: Tüketicilerin anekdot niteliğindeki raporları ile desteklenen bu çalışma göstermektedir ki, sakız çiğnemek iştahı bastırıp tatlılara olan isteği azaltarak atıştırmalık alımını düşürebilir.

Kaynak: Appetite.

Sakız Yapımı Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Doğal Sakız Nasıl Yapılır?

Doğal sakız yapımı, ağaç reçinelerinden veya bitkisel lateksten elde edilen sakız bazlarının kullanılmasıyla olur. En yaygın doğal sakız bazlarından biri, sapodilla ağacından elde edilen chicle’dir. Bu sakız bazını elde etmek için ağacın gövdesine çizikler atılarak lateks çıkarılır.

Sakızın Ana Maddesi Nedir?

Sakızın ana maddesi sakız bazıdır. Geleneksel olarak, bu baz doğal kaynaklardan, ağaç reçinelerinden elde edilir. Modern sakızların çoğu ise sentetik polimerler ve elastomerler kullanılarak yapılır. Bu sentetik sakız bazları, petrol türevlerinden elde edilen plastik benzeri maddelerdir.

Sakızda Plastik Var Mı?

Evet, modern sakızlarda plastik benzeri sentetik polimerler bulunur. Bu polimerler, sakızın esnekliğini ve çiğneme süresini artırmak için kullanılır. Bu sentetik maddeler, polietilen ve polivinil asetat gibi plastik türevleridir. Doğal sakız bazlarından farklı olarak, bu sentetik bileşenler biyolojik olarak parçalanamaz ve çevreye zarar verebilir.

Blog sayfamızda faydalı bilgiler kategorisini kapsayan yazılar genel bilgilendirme amaçlıdır. Kategoride söz konusu içeriğin açıklayıcı tanımlamalarına, en belirgin faydalı özelliklerine, doğru ve etkili kullanım tavsiyelerine kolaylıkla tek yazıdan ulaşabilirsiniz. Yazı yayına alındıktan sonra, zaman içerisinde güncelliğini ve geçerliliğini yitirebilir. İlgili besinin ya da ürünün faydaları her bünyede farklı etkiler gösterebilir. Sunmuş olduğumuz bilgiler hiçbir zaman doktor teşhisinin yerini tutmaz, reçete niteliği taşımaz. Bilgileri uygulamadan önce alanında uzman görüşü almanızı tavsiye eder; aksi durumda oluşabilecek sorunlardan sitemizin sorumlu tutulamayacağını önemle hatırlatırız.