Döküm Tava: Uzun Ömürlü, Dayanıklı!
Mutfak eşyaları satan mağazalarda döküm tavaları gördüğünüzde fiyatlarına dikkat ettiyseniz oldukça pahalı olduklarını fark etmişsinizdir. Elinize alıp inceleme imkanı bulduysanız fazlasıyla ağır olduğunu da hissedeceksiniz. Peki, döküm tava aslında nedir ve nasıl kullanılır?
Döküm tavalar doğru ve etkili kullanıldıklarında lezzeti yerinde yemekler sunarken, pişirme kolaylığı da sağladığından mutfakta geçirdiğiniz vaktin veriminin artmasına vesile olur. Döküm tava kullanımı ve temizliğine dair incelikler için yazımızın devamını inceleyebilirsiniz.
İlginizi çekebilir: Döküm Tencerenin Ömrünü Uzatan 7 Püf Noktası
Döküm Tava Nedir?
Demir döküm tava, eriyik haldeki demir ve karbon alaşımının tava kalıbında tek parça halinde dökülmesi ile oluşan bir pişirme aletidir. Yapısı gereği ısıyı uzun süre koruyan ve eşit dağıtan bir özelliğe sahiptir. İyi kalite döküm tavalar ısıyı eşit dağıtma konusunda tam sonuç verir. Ağır, kalın tabanlı ve siyah renklidir.
Isıyı uzun süre tutar, eşit dağıtma özelliği sayesinde yiyeceklerin homojen şekilde pişmesini sağlar. Döküm tavalarda kızartma, mühürleme, soteleme gibi pişirme işlemleri yapılabilir. Döküm tava özellikleri arasında en çok tercih edilme sebebi ısıyı homojen dağıtmasıdır. Isıyı eşit dağıtmak lezzetli etler pişirmek için oldukça fayda sağlayan altın bir kuraldır. İyi kalite bir döküm tava kullanırsanız, et mühürleme işlemi yaparken etinizin tüm suyunu ve lezzetini muhafaza ederek yumuşacık sulu etler pişirmiş olacaksınız.
Döküm tavalar 2’ye ayrılır: Ham döküm ve emaye kaplı döküm tavalar. Ham döküm tavalarda adından da anlaşılacağı üzere herhangi bir kaplama bulunmadığından aşınmaya ve paslanmaya müsaittir, dikkatli ve özenli kullanım gerektirir. Emaye kaplı döküm tavaların dış yüzeyi emaye malzeme ile kaplanmıştır. Emaye kaplama, camsı yapısı ile paslanma, çizilme gibi durumlara karşı tavaları korur, deterjanla temizleme rahatlığı sağlar.
Döküm Tava Nasıl Kullanılır? İlk Kullanım İşlemi
Satın aldığınız döküm tava ilk kullanım prosedürü gerektiren bir üründür. İlk kullanım işlemine “seasoning (kaplama)” denir. Bu kaplama bir sonraki kullanımınızda tavanın daha kolay temizlenmesine yardımcı olarak döküm tavanızın kullanım ömrünü uzatır. Seasoning işlemi ham döküm tavalar için uygulanması gereken bir yöntemdir. Peki, döküm tavayı düzenli kullanmaya başlamadan önce ne yapmak gerekir?
- Döküm tavalar fırına girebilen yapıya sahiptir. Bu nedenle döküm tavanızı kullanmadan önce 180 derece ısıtılmış fırında bir süre bekletin, böylelikle tavanızın içinde nem kalmayacak.
- Tavayı fırından çıkarıp kuru bir ortamda soğumaya bırakın.
- Soğuyan tavanızın içini ve dışını bitkisel yağ ile nazikçe yağlayın, tüm yüzeyin yağlandığından emin olun.
- Bu işlemi yaparken fırınınızın ısısını 250 dereceye ayarlayın.
- Yağladığınız tavayı iç kısmı alta gelecek şekilde fırının orta rafına yerleştirin.
- Bu şekilde 1 saat beklemeniz gerekecek.
- 1 saat sonunda fırınınızı kapatın, kapağını açmadan soğuması için bekletin.
- Daha sonra tercihen tekrar yağlayabilir ve tavanıza parlak bir görünüm kazandırabilirsiniz.
- Döküm tava kullanırken, yemeklerinizi mümkün olduğunca metal olmayan araç gereçlerle pişirmelisiniz.
- Metal kaşık, kepçe, spatula, maşa gibi gereçler döküm tavayı çizer.
- Seasoning işleminde ve pişirme esnasında tavanızda ani ısı değişimleri olmamasına özen göstermelisiniz.
- Isının yavaş yavaş yükselmesi veya düşmesi tercih edilir.
Döküm Tava Nasıl Temizlenir?
Döküm tavalarınızı temizlemek için bulaşık makinesine başvurmamanız çok daha sağlıklı olacaktır. Döküm tavalar bulaşık makinesinde yıkanmak için uygun değildir.
- Elde yıkamanız ve mümkünse sıvı sabunla -evet sıvı sabunla- yıkayıp güzelce durulamanız, ardından havlu peçete ile silmeniz paslanma tehlikesini ortadan kaldıracaktır.
- Yemeklerinizi pişirdikten sonra tavanızın üzerindeki büyük parçaları peçete yardımıyla toparlayın.
- Geriye kalan kalıntılar ve yağ tabakası için tavanıza bir parmak kalınlığında sıcak su koyup tekrar ocağa alın ve ısıtın.
- Su kaynamaya başladıktan 2-3 dakika sonra silikon veya tahta bir kaşıkla lekeleri nazikçe kazıyın.
- Kaynayan su lekeleri yumuşatacağı için bu işlemi oldukça rahat halledeceksiniz.
- Daha sonra tavanızı ocaktan alın ve üzerindeki suyu ve tortuyu boşaltın.
- Eğer hala biraz kalıntı varsa, bulaşık süngerinin yumuşak kısmına çok az sıvı sabun döküp -çok az- ovalayın ve durulayın.
- Ardından peçete ile kurulayın.
- Döküm tavalarınızı çelik tencere ve tavalarla aynı yerde muhafaza etmeyin.
Bu bilgiler ışığında döküm tava zararlı mı? gibi endişelere yer kalmayacak, tavanızı doğru kullandığınız sürece leziz yemekler pişirme imkanınız olacak.
Döküm Tavadaki Baharat Artıkları Nasıl Temizlenir?
- Et ya da sebze sotelediğinizde kullandığınız baharatlar, döküm tavanın tabanına yapışabilir.
- Bu artıkları temizlemek için öncelikle peçeteyle artıkları alın ve ardından köpük ve süngerle temizleyin.
- Süngerin tellerini kullanmayın.
- Yumuşak yüzeyini kullanarak saniyeler içinde baharat artıklarını temizleyebilirsiniz.
- Zor çıkan kalıntılar varsa tavaya su koyup ocakta ısıttıktan sonra yumuşamasını sağlayabilirsiniz.
Döküm Tavada Kalan Sarımsak Kokusu Nasıl Temizlenir?
- Etlerinize aroma vermesi için kullandığınız sarımsaklar, döküm tavada koku bırakabilir.
- Bu kokuyu gidermek için döküm tavanın kaba temizliğini yapın.
- Ardından birkaç dilim limonu tavanın içine bırakın ve 1 bardak suyla kaynatmaya başlayın.
- Birkaç dakika sonra tüm suyu dökün ve nemli bir bezle son temizliği yaparak bitirin.
Tarif için: Lokum Gibi Etiyle Şaşlık Kebabı Tarifi (Videolu)
Döküm Tava Sağlıklı Mı?
Döküm tavaların ham maddesi demirdir ve sağlık açısından tehdit unsuru oluşturacak zararlı bileşenler içermez; rahatlıkla kullanılabilir. Yüksek ısıda veya fırında kullanıma uygundur. Uzun ömürlüdür. Güvenilir markalardan satın alınan döküm tavalarda çok az yağ ile et ve sebzeleri ızgara tadında pişirebilirsiniz. Bu sayede fazladan yağ kullanımının da önüne geçebilirsiniz.
- Kimyasal İçermez: Döküm tavalar, PTFE veya PFOA gibi zararlı kimyasallar içermez.
- Doğal Yapışmazlık: Doğru şekilde ilk kullanıma uygun yağlanmış döküm tavalar, doğal bir yapışmaz yüzey oluşturur.
Gerçek Döküm Tava Nasıl Anlaşılır?
Gerçek döküm tava olup olmadığını anlamak için dikkat edilmesi gereken bazı özellikler:
- Ağırlık: Döküm tavalar ağırdır. Hafif bir tava, gerçek döküm demirden yapılmamış olabilir.
- Manyetizma: Döküm tavalar manyetiktir. Bir mıknatıs kullanarak tavayı test edebilirsiniz.
- Düzgün Yüzey: Döküm tavalar genellikle pürüzlü ve mat bir yüzeye sahiptir. Parlak veya çok pürüzsüz bir yüzey, döküm olmadığının göstergesi olabilir.
- Marka ve İşaretler: Güvenilir markalar genellikle tavalarının üzerine damga veya işaret koyarlar. Bu markalar, döküm demir üretiminde uzmanlaşmış ve kaliteli ürünler sunar.
İlginizi çekebilir: Fırın Nasıl Temizlenir? Yağ ve Kirden Arındıracak 5 Kolay Yöntem
Döküm Tava Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Döküm Tava Nereden Alınır?
Döküm tavaları mutfak gereçleri üreten markaların mağazalarından tedarik edebilirsiniz. Bu aşamada dikkat etmeniz gereken nokta, aldığınız tavanın kalitesine özen göstermek olacaktır.
Döküm tava fiyatları seçmiş olduğunuz markaya, tavanın büyüklüğüne ve çeşidine göre değişkenlik gösterebileceğinden, satın almadan önce iyi bir araştırma yapmanız, ürününüzü uzun yıllar kullanmanızda fayda sağlayacaktır.
Döküm Tava Kullanırken Nelere Dikkat Etmeliyiz?
- Döküm tavayı ani ısı değişimlerinden koruyun. Yavaş yavaş ısıtın ve ısınan tavanın soğumasını bekleyin.
- Döküm tavayı kullanmadan önce seasoning işlemi yapmanız gerekir. Bu işlem tavanın kullanım ömrünü uzatır ve yapışma riskini önler.
- Döküm tavaları her kullanım sonrası düzenli olarak yıkayıp kurulamanız gerekir; bu, kirlerin kalıntı haline dönüşmesini önler.
- Sert ve aşındırıcı temizlik malzemeleri, metal araç gereçler veya temizleyici teller kullanmayın.
- Döküm tava kullanırken çok az yağ kullanarak gıdaların yapışmasını ve kalıntı bırakmasını önleyebilirsiniz.
Teflon mu Granit mi Döküm mü?
Teflon, granit ve döküm tavaların avantajları ve dezavantajlarını sizler için gruplandırarak listeledik. Uzun süreli kullanım bakımından gerçek granit tava ve döküm tava daha avantajlıdır. Üstelik döküm ya da granit tavaların sağlık açısından tehdit unsuru yok denecek kadar azdır. Teflon tavalar daha kısa kullanım ömrüne sahiptir, kolayca çizilebilir ve kanserojen madde içerir.
Tava Türü | Avantajları | Dezavantajları | En Uygun Kullanım |
---|---|---|---|
Teflon | Yapışmaz yüzey, kolay temizlik, hafiflik | Yüksek ısılarda zarar görebilir, PTFE içerir, çizilmelere karşı hassas | Hafif kızartma, omlet, krep gibi düşük ısıda pişen yiyecekler |
Granit | Yapışmaz yüzey, dayanıklılık, estetik görünüm | Metal aletlere karşı hassasiyet, yüksek ısılara dayanıklılığı sınırlı olabilir | Günlük pişirme, düşük ve orta ısıda pişirilen yemekler |
Döküm | Yüksek ısı tutma kapasitesi, doğal yapışmazlık (seasoning ile), dayanıklılık |
Ağırdır, bakım gerektirir (seasoning ve düzenli temizlik) |
Kızartma, soteleme, fırında pişirme, yavaş pişirme |
Döküm Tava Çizilir mi?
Döküm tava demirden üretildiği için oldukça sert ve dayanıklıdır; çizilme riski düşüktür. Ancak, kaplamalı döküm tavalar (emaye kaplama gibi) çizilmeye karşı daha hassas olabilir. Çizilmeyi önlemek için metal aletler yerine ahşap, plastik veya silikon aletler kullanılması önerilir. Ayrıca, tavayı temizlerken sert fırçalar veya aşındırıcı temizleyiciler kullanmaktan kaçının.
İlginizi çekebilir: Teflon Tava Nasıl Temizlenir? Zararları Var Mıdır?
Döküm Tavada Yemek Tarifleri
1) Et Müdavimlerine Özel: Döküm Tavada Antrikot
Mutfağınızda pişirebileceğiniz en leziz antrikot tarifi geliyor 🙂 Tarif aşamalarını dikkatle uyguladığınızda eviniz yeni bir et lokantasına dönüşecek! Döküm Tavada Antrikot Steak
2) Dünya Mutfağından Döküm Tavada Beef Stroganoff
Marine edilmiş yumuşacık etlerle mantar ve sebzelerin uyumlu buluşması! Krema ve baharatlarla lezzetlenen bu tarif yeni gözdeniz olmaya aday 🙂 Döküm Tavada Beef Stroganoff
3) Anne Köftesi Döküm Tavada Çıtayı Yükseltiyor: Döküm Tavada Köfte
Hepimizin severek tükettiği kuru köfteyi döküm tavada pişirdikten sonra lezzetine varacaksınız. Mutfağı enfes kokular sarmaya başladı bile, tarife tık tık! Döküm Tavada Köfte
4) Kendi Mutfağınızda Döküm Tavada Steak Keyfi
Lüks restoranların et tabaklarını aratmayacak bir tarif 🙂 Doğru pişirme yöntemleri ile sulu ve yumuşacık et keyfi sizleri bekliyor! Döküm Tavada Steak
Yanmış Tencere Nasıl Temizlenir? 7 Kesin Çözüm
Bıçak Nasıl Bilenir? Evde 5 Kolay Yöntemle Daha Sivri Bıçaklar
Fırın Nasıl Temizlenir? Yağ ve Kirden Arındıracak 5 Kolay Yöntem
Mutfak Tezgahı Nasıl Temizlenir? İhtiyacınız Olan 7 Pratik Yöntem
Yanmış Çaydanlık Nasıl Temizlenir? Doğal Çözüm ve Pratik Yöntemler
Blog sayfamızda mutfakta ve ev yaşamında size zaman kazandırabilecek püf noktalarını kapsayan yazılar genel bilgilendirme amaçlıdır. Kategoride doğal temizlik tavsiyelerinden butik sebze meyve yetiştiriciliğine, besinleri kolay ayıklama ve uzun süre muhafaza etme tekniklerinden yemeklerde lezzeti artıran ipuçlarına değin hızlı çözüm önerileri yer almaktadır. Evde kolaylıkla uygulayabileceğiniz bu tavsiyeler aşama aşama resimli maddelerle özel olarak düzenlenmiştir. Sunmuş olduğumuz bilgiler öneri niteliğindedir. Yazı yayına alındıktan sonra, zaman içerisinde güncelliğini ve geçerliliğini yitirebilir. İlgili ürüne karşı alerjiniz olup olmadığını önceden test etmeli, tavsiyeleri uygularken dikkatli olmaya özen göstermelisiniz. Aksi durumda yaşanabilecek olumsuz durumlardan sitemizin sorumlu tutulamayacağını önemle hatırlatırız.